Contrasten Contrasten...

[Bij voorbaat een klein excuus voor mijn lange blog, maar toch veel leesplezier gewenst!!]


Nepal is zo een land vol contrasten. Er is weer een wereld voor mij open gegaan na twee dagen door gebracht te hebben in het plaatjes Dhulikhel. Het ligt 30 kilometer van en een stukje hoger dan Kathmandu, met mooi weer (dus niet nu) zie je de Himalaya’s en het is er rustig, schoon en een mooie plek om je longen weer wat frisse moed te geven. Via Mukesh ben ik terecht gekomen bij de ontzettend lieve didi (= zuster of grote zus) Sharmila die werkzaam is als verpleegkundige lerares in het ziekenhuis in Dhulikhel. Als er dan gelijk een contrast genoemd mag worden dan is het wel het verschil tussen dit ziekenhuis en het kinderziekenhuis in Kathmandu. Het begint al met het verwijsbord boven aan de weg die leidt naar het ziekenhuis; groot, mooi én leesbaar. De entree, de wegwijzers in het ziekenhuis, de georganiseerdheid, de hygiëne... Om maar niet te spreken over de manier waarop iedere werknemer zich dagelijks moet registreren bij binnenkomst en vertrek; via een vingerafdruk!!! (Ja serieus zo een apparaat dat je vingerafdruk herkent en die ze voor zover ik weet alleen nog maar op een aantal vliegvelden gebruiken).


Ik ging dus naar dit ziekenhuis toe om wat meer ervaringen op te doen wat betreft ziekenhuizen in Nepal en natuurlijk om even te ontsnappen aan de drukte van Kathmandu. Ik vertrok rond 9 uur in de morgen nadat ik de bus tussen de honderden bussen rondom Ratna Park (het centrale ‘busstation’ rondom een groot park) met behulp van een jongetje en een komkommer (hij wilde iets eten in ruil voor de goede bus) had gevonden richting Dhulikhel. Ruim anderhalf uur later kwam ik aan. De weg ernaartoe is in aanleg en dus lichtelijk hobbelig en chaotisch. Er wordt een snelweg gemaakt met steun van Japan en volgens de planning is die binnen 3 jaar af waarvan er al 1 voorbij is. Ik ben erg benieuwd of dit gaat lukken aangezien veel met de hand gebeurd en het soms lijkt of ze overal random een stuk van de weg aan het maken zijn met het idee dat alles ooit verbonden moet worden. Aangekomen in Dhulikhel had ik nog alle tijd voordat ik mijn afspraak had met Sharmila in het ziekenhuis. Ik ben op zoek gegaan naar wat eten en kwam in een leuk restaurantje terecht met het bord voor de deur: good food. Jaja, dacht ik, zo krijg je je klanten wel binnen, mij in ieder geval wel. Naast het feit dat ze van hun reclamebord waarheid maakten (een heerlijk groenten omelet, honing toast en Nepali thee), kreeg ik tijdens het eten alle schilderijen te zien die er waren. Het is naast restaurant ook een guest house én een art gallery. Ik had in ieder geval iets om mijn tijd mee te verdoen en dat had ik vooral nodig toen het buiten begon te storten; daar ging mijn wandeling door het stadje. Toen ik toch echt op pad moest naar het ziekenhuis regende het nog steeds en aangezien ik mijn paraplu was vergeten kon ik de lokale bevolking aan het lachen brengen met mijn felblauwe, doorschijnende, plastic poncho (je kent ze wel, 50 cent, eenmalig gebruik). Ik denk dat ze de dag van hun leven hadden, dit keer was ik de bezienswaardigheid, en ik maar beleefd ‘namatse’ zeggen en met mijn hoofd wiebelen.


Toen ik dus bij het ziekenhuis aankwam heb ik kennis gemaakt met Sharmila. Ze heeft me van alles verteld over het ziekenhuis en een rondleiding gegeven. Het ziekenhuis is nog niet zo oud. Het is gebouwd in 1996 en in de afgelopen jaren is er veel bijgebouwd. Op het moment zijn ze bezig met de bouw van een Skills lab. Het ziekenhuis bestaat uit verschillende gebouwen en is verbonden aan de Kathmandu University. Een stuk verderop wat hoger op de berg staat dan ook het universiteitsgebouw waar veel artsen en verpleegkundigen worden opgeleid. Het ziekenhuis is niet van de overheid, maar ook niet privé zoals de meeste ziekenhuis in Nepal. Het is een community ziekenhuis en bestaat door steun en donaties van anderen en heeft geen winst als doel. Het is opgericht door een Nepalese man, Ras MK Shrestha, die na vele jaren ervaring als arts in onder andere Oostenrijk en met de steun uit onder andere Oostenrijk, Zwitserland en Duitsland dit ziekenhuis is gaan bouwen. Hij is enorm begaan met het ziekenhuis en zijn patiënten. De uitgangspunten zijn dan ook sociale gelijkheid, duurzame ontwikkelingen en één zijn met de natuur. En dit is ook terug te zien in alles wat Ras doet en wat hij voor elkaar krijgt. Zo is er elke ochtend om 8 uur een bijeenkomst in de conference room met dr. Ras, de artsen en een aantal verpleegkundigen waarin alle patiënten worden besproken. Er wordt verteld hoeveel nieuwe patiënten er zijn, hoeveel patiënten er überhaupt zijn op dat moment en wat de bijzonderheden zijn. Er wordt een rondje gedaan waarbij iedereen iets kan zeggen of vragen over zijn patiënten. Ook de buitenlandse studenten mogen hier wat inbrengen en, toen ik er de volgende ochtend ook was, werd er direct gevraagd wie ik dan wel niet was want Ras had mij nog nooit eerder gezien. Hij was zelfs zo geïnteresseerd om door te vragen uit welke plaats in Nederland ik dan wel niet kwam. Of Den Haag hem werkelijk iets zegt weet ik niet, maar door het tonen van interesse gaf hij me wel direct een betrokken gevoel.


Na een rondleiding door het ziekenhuis en een lekkere noodle soep in de kantine zijn we naar een weeshuis gegaan. Dit weeshuis is door Sharmila opgezet met behulp van een Duitse Fysiotherapeute. Ze huren een huis vlakbij Sharmila haar eigen huis en daar wonen twee gezinnen die elk voor een groep kinderen zorgen. In het totaal wonen er 25 kinderen die overigens niet allemaal helemaal wees zijn. Sommigen hebben nog een oom of tante of één van hun ouders en sommigen hebben ouders die niet voor hen kunnen zorgen wegens geldgebrek of gezondheidsproblemen. Hierdoor is het zo dat sommige kinderen tijdens vakantiedagen nog naar hun familie gaan en dat was nu ook het geval. De examens zijn net voorbij en er waren daarom maar twee kinderen thuis (speciaal om mij te zien overigens:)). In het huis zijn meerdere keukens, er is een kamer met speelgoed en voor de ouderen is er een kamer om huiswerk te kunnen maken. Het is er allemaal netjes en schoon. Ik zag zelfs een stofzuiger die je hier niet vaak ziet want bijna alles gebeurd met een bezem. Ik hoef jullie denk niet te vertellen waar ik aan dacht toen ik dit weeshuis zag, juist het weeshuis in Kathmandu.


Dit doet me ineens denken aan het feit dat ik nog helemaal niet verteld heb over een project wat gaande is in het weeshuis in Kathmandu. Even een uitstapje naar Bal Mandir. In het weeshuis wonen drie meisjes die geestelijk en verstandelijk gehandicapt zijn. Ook woont er een meisje die blind is en een meisje die blind én doof is. Het blinde meisje kan zich overigens goed redden en komt aardig mee met de andere kinderen omdat ze wel kan rondlopen en aardig haar weg kan vinden. Voor de andere meisjes is er weinig en zij kunnen zelf erg weinig. Je ziet dan ook dat ze veel automutilerend gedrag vertonen omdat ze eigenlijk alleen maar op de grond kunnen liggen. Ook tijdens het voeden liggen ze meestal nog op de grond. Het project wat gaande is richt zich op deze meisjes en zo zijn er twee jongens bezig geweest met fysiotherapie voor hen. Er is een kamer ingericht als oefenruimte en daarin staan nu allerlei speciale spullen. Zij hebben twee mensen in het weeshuis geleerd hoe zij met de meiden verschillende oefeningen kunnen doen om ze bezig te houden, in een goede fysieke toestand te houden en ze eventueel wat vaardigheden te leren. De jongens zijn net weg, maar er zijn twee meisjes in de plaats gekomen die enigszins met hetzelfde verder gaan. Ook hebben de jongens 2 stoelen laten maken die gebruikt kunnen worden om de meiden zittend te laten eten. Afgelopen week heb ik met de mannen uit het weeshuis gesproken en gevraagd hoe het gaat met de oefeningen. Ze waren erg enthousiast en het lijkt erop dat het nog steeds goed gaat en dat het wordt voortgezet. Elke keer als ik kom begint vooral één van de meisjes erg te lachen en ze probeert direct mijn hand te pakken om ermee te spelen. Of ze me echt herkent weet ik niet, maar dat ze behoefte heeft aan aandacht is wel duidelijk!


Terug in Dhulikhel. Ik mocht blijven slapen bij Sharmila, kreeg een heerlijke maaltijd Dal Bhaat en er werd speciaal vers fruit voor mij gehaald voor het ontbijt. Sharmila heeft vaak buitenlandse studenten in haar huis wonen die in het ziekenhuis stage lopen en het huis is dan ook behoorlijk groot met vier verdiepingen vol kamers. Sharmila heeft ook een meisje die helpt in het huishouden, wat ik hier nog weinig heb gezien, en in ruil hiervoor betaald ze de opleiding voor dit meisje. Sharmila doet ontzettend veel goeds voor anderen. Wel zie je hier weer duidelijk een verschil tussen arm en rijk, maar gelukkig ook de positieve kanten ervan. De volgende ochtend, na een heerlijk ontbijt en de bijeenkomst, is er voor mij geregeld dat ik kan meelopen op de chirurgie afdeling. Een afgesloten afdeling waar ik gelijk een mooi groen pakje aankreeg en waar hygiëne duidelijk nummer 1 is. Na een rondleiding over de afdeling en een kop koffie met iets teveel suiker mocht ik meekijken met de operaties. Er stonden enkele orthopedische operaties op het programma en daar heb ik er 2 van gezien. Het waren mijn eerste echte operaties (alles wat ik van jongs af aan op tv heb gezien telt natuurlijk niet) en ik hoopte dat ik niet van mijn stokje zou gaan. Toen ze bij de eerste operatie slechts twee kleine gaat maakten en er dus weinig bloed aan te pas kwam was er dan ook niks aan de hand. Ook niet toen er een hamer en boor bij aan te pas kwam om wat pinnen het bot in te slaan. De tweede operatie werd pas echt leuk, een goede snee tot op het bot, wat spieren, bloed en ik begon het zowaar leuk te vinden. Tot het einde aan toe bleef ik met verbazing staan kijken hoe mooi een lichaam van binnen eigenlijk is. De derde operatie die ik heb gezien was een laparotomie (letterlijk: een operatie waarbij de buik geopend wordt via een snee in de buikwand) en die was dus niet orthopedisch. Er was iemand met een acute dunne darm obstructie en ze moesten de oorzaak gaan zoeken. Het was zo uitgezet dat je aan de buitenkant de darmen kon zien liggen en voelen. Een goede snee over de buik en voor ik het wist lag ongeveer de hele buikinhoud buitenboord. Ik zal jullie de details besparen. Uiteindelijk werden er wat oorzaken gevonden waarbij er iets was waarvan de arts eigenlijk ook niet wist wat het was. Hij heeft er wat foto’s van laten maken en het maar weggehaald voor onderzoek. Daarna vond hij wat lymfeknoopjes die volgens hem waarschijnlijk veroorzaakt zijn door tuberculose. Toen het allemaal klaar was konden de darmen worden gewassen om ze daarna weer netjes in te pakken. Misschien wil ik later ook wel iets met chirurgie gaan doen, nooit gedacht dat ik dit zo leuk zou vinden!


Ik ben benieuwd of ik op het gebied van chirurgie nog wat contrasten tegen ga komen in het kinderziekenhuis. Een paar dagen geleden heb ik geregeld dat ik op de chirurgie afdeling mee mag lopen in het Kanti ziekenhuis. Ik ga daar komende maandag beginnen en dat is de kans om ook hier wat operaties bij te kunnen wonen. Ik ben benieuwd. Na de ervaringen in het ziekenhuis in Dhulikhel heb ik nog meer de drang om dingen in het Kanti ziekenhuis te veranderen. Na gezien te hebben hoe het ook kan, zou de kleinste verbetering in Kanti voor mij al heel wat zijn. Wie weet ga ik hier een mooi project van maken.


Okee, nog een paar kleine contrasten tot besluit:
- Waar wij in Nederland soms nog raar van kunnen opkijken, maar al redelijk aan gewend zijn, is hier de normaalste zaak van de wereld: jongens die hand in hand lopen, bij elkaar op schoot zitten en heel knuffelig zijn. Dit hoort gewoon bij de cultuur en betekend verder eigenlijk niks. Al heb ik al genoeg buitenlandse jongens horen zeggen dat ze niet goed weten te reageren als het ook bij hen gebeurd. Meisjes doen het overigens ook heel erg en zelfs ik vind het soms gek om bijvoorbeeld heel dicht naast elkaar te lopen op straat.

- Als ik een Nepalees vertel over mijn mooie wandeling door de bergen naar de Monastry in Kopan dan kijkt ie me aan en zegt, oh je bedoelt die heuvels. Tsjah, wat wij als enorme bergen zien, is voor hun slechts een heuveltje. Daar gaat je stoere verhaal dat je toch wel echt een hele trek hebt gemaakt.

- Waar wij de gemiddelde vuilnisbelt zo ver mogelijk bij ons vandaan houden, zijn er hier mensen die bijna op de vuilnisbelt wonen. De vuilnisbelten heb ik vooral langs de rivier gezien, deze wordt zelf overigens ook als vuilnisdump gebruikt, en de mensen die hier wonen zoeken naar al het bruikbaars wat ze kunnen vinden. Sommige huizen bestaan bijna helemaal uit vuilnis, wat overigens behoorlijk inventief kan zijn.


Jemig. Ik kan wel blijven schrijven. Om het nog een beetje leuk te houden zal ik er weer een eind aan maken, maar er rest mij nog wel een belangrijk ding om toch ook hier even te vermelden. Ik ben afgelopen zaterdag tante geworden van een schattig meisje met de mooie naam Ceder!!


Liefs Tante Milou